تهدید چرای غیرمجاز دام در مراتع مازندران
با توجه به کمبود علوفه و افزایش قیمت نهادههای دامی نظیر سبوس و جو، خطر ورود زودهنگام و غیرمجاز دامداران به مراتع مازندران افزایش یافته است. این مسئله، که ناشی از کاهش بارندگیها و نرسیدن پوشش گیاهی مراتع به حالت نرمال است، به گفته نعمتالله کوهستانی، رییس اداره مرتع اداره کل منابع طبیعی منطقه ساری، وضعیتی نگرانکننده را ایجاد کرده است.
کوهستانی اشاره کرد که بارندگیهای اردیبهشت میتواند تا حدی وضعیت را بهبود ببخشد، اما با این حال، ارزش بالای علوفه در مراتع، تهدید جدی چرای غیرمجاز را برجسته میکند. او به ضرورت مدیریت دقیق وقت چرا، ساماندهی ورود و خروج دام و کنترل صدور مجوزهای چرا تاکید ورزید.
در این راستا، او از همکاری نهادهای مختلف از جمله فرمانداریها، پلیس راهور، محیط زیست، جهاد کشاورزی و امور عشایر برای جلوگیری از ورود غیرمجاز به مراتع خبر داد و افزود که برنامهریزیهای متناسب با تغییرات اقلیمی برای حفظ نظم در مراتع در حال اجرا است.
علاوه بر این، کوهستانی به اهمیت احیا و توسعه رویشگاههای گیاهان دارویی و اجرای پروژههای بذرکاری و کپهکاری اشاره کرد که به اصلاح، بازسازی و افزایش تولید علوفه در مراتع آسیبدیده و همچنین پیشگیری از فرسایش خاک کمک خواهد کرد. این تدابیر به منظور تضمین بقای مراتع و تامین پایدار علوفه برای دامها در نظر گرفته شدهاند.
افزایش تلاشها برای حفاظت و احیای مراتع و جنگلهای مازندران با حمایت مالی
نعمتالله کوهستانی، رئیس اداره مرتع منابع طبیعی مازندران، اعلام کرد با تخصیص اعتبارات بیشتر از صندوق توسعه ملی و افزایش بودجه استانی، اقدامات جدیتری برای حفاظت، حراست و احیای جنگلها و مراتع در دست اجرا است. این شامل عملیات آبخیزداری و کپهکاری با استفاده از بذور سازگار با اقلیم استان میشود تا به تدریج بستری پایدار برای توسعه پایدار زیستمحیطی فراهم آورد.
استان مازندران با داشتن ۴۶۰ هزار هکتار زمینهای زراعی و باغی، که ۲۳۰ هزار هکتار آن شالیزار است، در گذشته به عنوان چراگاههای فصلی برای دامها استفاده میشد. اما با توسعه کشت دوم برنج و کلزا و همچنین افزایش باغهای مرکبات و سیاهریشه، فضاهای موجود برای چراگاههای آزاد کاهش یافته است.
با این حال، مدیریت چرا و کوچ، ساماندهی چرای دام و کنترل صدور پروانههای چرا بهعنوان راهکارهای کلیدی در حفظ مراتع مطرح شده است. این در حالی است که به دلیل افزایش قیمت گوشت، دامداری اقتصادیتر شده و بسیاری از دامداران بدون پروانه بهرهبرداری به صورت غیر مجاز به چرای دام در مناطق ییلاقی اقدام میکنند.
منطقه ساری به عنوان یکی از حوزههای مهم منابع طبیعی و آبخیزداری مازندران، حدود ۳۸۷ هزار و ۸۷۰ هکتار مرتع دارد که اغلب آنها در مناطق ییلاقی قرار دارند و حدود ۲۰ هزار هکتار از آنها در منطقه میان بند و شبه جزیره میانکاله مورد استفاده قرار میگیرد. ورود دام به این مراتع عموما از هفته دوم خرداد ماه طبق برنامهریزیهای منظم آغاز میشود، تا اطمینان حاصل شود که فعالیتها با حفظ محیط زیست و پایداری زیستمحیطی همراه باشد.