مصرف گوشت مرغ در سراسر جهان و به‌ویژه در ایران از روند قابل توجهی برخوردار است. بر اساس آمارهای وزارت جهاد کشاورزی، سرانه مصرف گوشت مرغ در ایران به ۲۶ کیلوگرم رسیده است که ۱۱ کیلوگرم بیشتر از میانگین جهانی است که ۱۵ کیلوگرم گزارش شده است. این نشان‌دهنده علاقه زیاد ایرانی‌ها به مصرف گوشت مرغ و استفاده از این پروتئین به عنوان بخش مهمی از رژیم غذایی‌شان است.
بر اساس گزارشی از سازمان خواروبار و کشاورزی ملل متحد (فائو)، مصرف گوشت مرغ در جهان از سال ۱۹۹۰ تا کنون نزدیک به ۷۰ درصد افزایش یافته است. این افزایش عمدتاً به دلیل افزایش قیمت گوشت قرمز و رشد اقتصادی در کشورهای در حال توسعه بوده که منجر به تقاضای بیشتر برای گوشت مرغ به عنوان جایگزینی ارزان‌تر شده است. سرانه مصرف گوشت مرغ در جهان در سال ۲۰۱۸، ۴۳.۹ کیلوگرم بوده که نسبت به سال قبل از آن اندکی افزایش یافته است.
علاوه بر این، بررسی‌ها نشان می‌دهد که ذائقه مردم ایران در طول زمان تغییر کرده و تمایل به مصرف گوشت سفید به‌خصوص مرغ افزایش یافته است. این تغییر تمایلات نشان‌دهنده تغییرات فرهنگی و اقتصادی در جامعه و همچنین تمایل به سمت گزینه‌های سالم‌تر و مقرون‌به‌صرفه‌تر در مصرف گوشت است.
در نهایت، این آمار و اطلاعات نشان می‌دهند که گوشت مرغ به عنوان یک منبع پروتئین مهم، جایگاه ویژه‌ای در سبد غذایی مردم ایران و بسیاری از کشورها در سراسر جهان دارد.
گوشت مرغ و آلایشات مانند پای مرغ، جگر و دل مرغ از منابع غذایی مهم و مغذی به شمار می‌آیند که می‌توانند فواید متعددی برای سلامتی در سنین مختلف داشته باشند.
گوشت مرغ به طور کلی سرشار از پروتئین با کیفیت بالا و چربی کم است و می‌تواند به کاهش وزن و عضله‌سازی کمک کند. ویتامین‌های گروه B موجود در مرغ برای تولید انرژی و عملکرد مغز مفید هستند و به حفظ سلامت بدن کمک می‌کنند. همچنین، مرغ به عنوان منبع خوبی از نیاسین و سلنیوم شناخته شده است که می‌توانند به پیشگیری از انواع بیماری‌ها از جمله سرطان کمک کنند.
آلایشات مرغ دارای مواد مغذی غنی هستند. که در ادامه بطور مختصر به آن پرداخته شده است.
جگر مرغ: جگر مرغ سرشار از ویتامین‌های گروه B، به ویژه B12، و سایر مواد مغذی مانند سلنیوم است که برای سلامت سیستم عصبی، ترمیم DNA، و عملکرد بهینه غده تیروئید ضروری هستند. همچنین جگر مرغ منبع خوبی از پروتئین محسوب می‌شود و می‌تواند کمک قابل توجهی به ترمیم بافت‌ها و ساخت آمینواسیدها کند. با این حال، مصرف جگر مرغ باید با احتیاط انجام شود زیرا ممکن است حاوی آنتی بیوتیک‌ها و سایر سمومی باشد که در فرآیند پرورش مرغ به کار رفته‌اند.
دل مرغ: دل مرغ حاوی مقادیر بالایی آهن است و می‌تواند به بهبود انتقال اکسیژن در بدن، افزایش باروری، و بازسازی گلبول‌های قرمز خون کمک کند. همچنین، دل مرغ می‌تواند به بهبود خلق و خو کمک کرده و با افزایش استقامت و انرژی بدن، به ویژه برای ورزشکاران و افراد فعال مفید باشد. علاوه بر این، دل مرغ به سلامت استخوان‌ها و دندان‌ها نیز کمک می‌کند.
با توجه به مزایای فوق، انتخاب بین این الایشات بستگی به نیازهای تغذیه‌ای و شرایط سلامتی فرد دارد. به طور کلی، تنوع در مصرف مواد غذایی و انتخاب منابع مطمئن و بهداشتی برای کسب بیشترین فایده توصیه می‌شود. همچنین، مشورت با یک متخصص تغذیه یا پزشک قبل از افزودن این مواد غذایی به رژیم غذایی، به ویژه در صورت وجود شرایط خاص سلامتی، ضروری است.
پای مرغ : پای مرغ به دلیل داشتن ترکیبات و ویتامین‌های متنوع، فواید مختلفی برای بدن دارد. این بخش از مرغ که غالباً به دلیل بافت‌های همبند، غضروف، تاندون، استخوان و پوست نادیده گرفته می‌شود، می‌تواند منبع خوبی از مواد مغذی باشد. پای مرغ حاوی پروتئین، کربوهیدرات، چربی، فولات، کلسیم، فسفر و ویتامین E است. میزان کالری آن در ۷۰ گرم حدود ۱۵۰ کیلوکالری است که از این میزان، ۱۹ گرم پروتئین و ۸ گرم چربی به دست می‌آید.
مصرف پای مرغ می‌تواند برای لاغری، درمان شکستگی استخوان‌ها، بهبود عملکرد غضروف‌ها، کمک به بدنسازی، بهبود وضعیت پوست صورت، کنترل قند خون، درمان دیسک کمر و تسکین درد زانو مفید باشد. همچنین، مصرف آن در دوران بارداری می‌تواند مزایایی داشته باشد، اما همواره باید مصرف آن در حد متعادل و با در نظر گرفتن شرایط سلامتی فرد صورت گیرد.
با این وجود، مصرف پای مرغ می‌تواند مضراتی نیز داشته باشد، به ویژه اگر مرغ در محیط‌های آلوده پرورش یافته باشد یا از هورمون‌های رشد و آنتی بیوتیک‌ها در فرآیند پرورش آن استفاده شده باشد. از این رو، توصیه می‌شود پای مرغ را از منابع مطمئن و تحت شرایط بهداشتی مناسب تهیه و مصرف کنید تا از مزایای آن بهره‌مند شوید ضمن آنکه از مضرات احتمالی آن پیشگیری کنید.
با توجه به تنوع مواد مغذی موجود در گوشت مرغ و اجزای آن، مصرف این مواد غذایی می‌تواند برای تمامی سنین مناسب باشد، اما انتخاب قسمت‌های مختلف مرغ بر اساس نیازهای غذایی و شرایط سلامتی فرد می‌تواند متفاوت باشد. به عنوان مثال، کودکان و سالمندان ممکن است از مصرف سینه مرغ به دلیل داشتن پروتئین بالا و چربی کم بهره بیشتری ببرند، در حالی که افرادی که به دنبال تقویت استخوان‌ها و مفاصل خود هستند، ممکن است از مصرف پای مرغ به دلیل داشتن کلاژن و مواد معدنی سود ببرند.
مصرف مرغ و آلایشات آن مانند جگر و دل ممکن است مزایای بسیاری برای سلامتی داشته باشد، اما مانند هر ماده غذایی دیگری، مصرف بیش از حد یا نادرست آن می‌تواند معایبی نیز داشته باشد. به طور خاص، مصرف جگر مرغ باید با احتیاط انجام شود، به ویژه در زنان باردار، به دلیل محتوای رتینول (نوعی ویتامین A) که می‌تواند خطر ناهنجاری‌های جنین را افزایش دهد. علاوه بر این، جگر مرغ ممکن است حاوی مقادیر زیادی آنتی بیوتیک باشد که با خوردن آن، سموم به بدن و جنین منتقل می‌شود و می‌تواند برای سلامتی آنها خطرآفرین باشد.
همچنین، برخی از اجزای مرغ مانند سنگدان ممکن است منابع خوبی از ویتامین‌ها و مواد معدنی باشند، اما مصرف آنها می‌تواند سطح کلسترول و چربی خون را افزایش دهد، که برای افرادی با شرایط خاص سلامتی ممکن است مناسب نباشد.
به طور کلی، مهم است که در مصرف مرغ و اجزای آن تعادل را رعایت کنید و از منابع مطمئن و بهداشتی استفاده نمایید. در صورت وجود شرایط پزشکی خاص یا بارداری، قبل از افزودن مواد غذایی جدید به رژیم خود با پزشک یا متخصص تغذیه مشورت کنید. در نهایت، توصیه می‌شود هنگام استفاده از مرغ و اجزای آن در رژیم غذایی، تنوع را در نظر گرفت و با توجه به نیازهای بدنی و ترجیحات غذایی، قسمت‌های مختلف مرغ را به میزان متناسب انتخاب کرد.