ضریب تبدیل (FCR)، به مقدار خوراک مصرف شده تقسیم بر میزان وزن زنده طیور در یک بازه زمانی خاص اشاره دارد و مقادیر کمتر FCR نشان‌دهنده راندمان بالاتر است. به عنوان مثال، اگر مرغ 4 کیلوگرم خوراک مصرف کند و وزنش 2 کیلوگرم باشد، ضریب تبدیل 2 است. اگر یک جوجه گوشتی برای تولید 3 کیلوگرم گوشت، 5 کیلوگرم خوراک مصرف کند، ضریب تبدیل 1.67 است که نشان‌دهنده بهره‌وری بهتر است.
برای بهبود ضریب تبدیل در پرورش مرغ گوشتی، چندین عامل اساسی و روش موثر وجود دارد که می‌تواند به افزایش کارایی و سودآوری مرغداری‌ها کمک کند. از جمله کیفیت خوراک آماده طیور، نژاد مرغ، شرایط محیطی، بهداشت و درمان، تجهیزات و تکنولوژی در مرغداری ها، و همچنین آموزش پرسنل مرغداری. استفاده از پرسنل آموزش دیده، دامپزشکان و کارشناسان تغذیه می‌تواند تاثیر چشمگیری بر بهبود ضریب تبدیل در پرورش مرغ گوشتی داشته باشد. زیرا از جمله مواردی که در بهبود ضریب تبدیل نقش دارند، می‌توان به ژنتیک، سن، و کیفیت خوراک اشاره کرد. نژادهای مرغ های گوشتی با رشد سریع مانند راس و کاب می‌توانند بیشتر از نژادهای آهسته رشد گوشت تولید کنند. همچنین، مرغ‌های جوان‌تر معمولاً ضریب تبدیل کمتری دارند زیرا سریعتر رشد می‌کنند. لذا آموزش پرسنلی در مرغداری ها می تواند عاملی موثر در بهبود ضریب تبدیل در پرورش مرغ گوشتی باشدو در ادامه موارد تشریح می گردند. .
آموزش پرسنل:
استفاده از نیروهای آموزش دیده در پرورش مرغ گوشتی، می تواند منجر به کاهش هدررفت، کاهش استرس در جوجه ها بهنگام بازرسی ها، پیشگیری بهنگام از تلفات و غیره شود. بنابراین، داشتن پرسنل آموزش‌دیده که دانش کافی در مورد ژنتیک، تغذیه صحیح و مدیریت بهینه مرغداری‌ها دارند، تاثیر بسزایی در بهبود ضریب تبدیل دارد.
کیفیت دان آماده:
استفاده از خوراک طیور با کیفیت بالا که شامل مواد مغذی لازم مانند پروتئین، ویتامین‌ها و مواد معدنی است، می‌تواند به افزایش کارایی تغذیه و کاهش ضریب تبدیل کمک کند.
نژاد مرغ:
انتخاب نژاد مناسب که دارای کارایی تغذیه بیشتری است و می‌تواند با مصرف کمتری خوراک، میزان بیشتری گوشت تولید کند، اهمیت دارد. در ایران، نژادهایی مانند راس و آرین برای جوجه‌ریزی مورد استفاده قرار می‌گیرند.
شرایط محیطی:
فراهم آوردن شرایط محیطی مناسب شامل دمای مناسب، رطوبت، تهویه و نور کافی می‌تواند استرس جوجه‌ها را کاهش دهد و به کاهش ضریب تبدیل کمک کند.
برنامه تغذیه:
طراحی برنامه‌ای تغذیه‌ای مناسب که متناسب با نیازهای جوجه‌ها در مراحل مختلف رشد باشد، برای بهینه‌سازی ضریب تبدیل ضروری است.
مدیریت پرورش:
مدیریت صحیح شامل رعایت بهداشت محیط پرورش، پیشگیری از بیماری‌ها و رعایت برنامه‌های تغذیه‌ای مناسب نیز بر ضریب تبدیل تاثیر دارد.
استفاده از تجهیزات مناسب:
به‌کارگیری تجهیزات مناسب مرغداری می‌تواند به حفظ شرایط محیطی ایده‌آل و کاهش ضریب تبدیل کمک کند.
کنترل بیماری‌ها و تلفات:
مدیریت دقیق بهداشت و پیشگیری از بیماری‌ها و کنترل تلفات در مرغداری‌ها برای حفظ ضریب تبدیل پایین اساسی است. به‌کارگیری این رویکردها به صورت ترکیبی و هماهنگ می‌تواند به بهبود قابل توجهی در ضریب تبدیل بیانجامد.